Opowieść ta nie powinna być postrzegana jako zachęta do nienawiści czy ogólnego potępienia Japończyków. Pokazuje jedynie zagrożenie, jakie niesie ze sobą ten rodzaj propagandy nacjonalistycznej, w której inne narody powinny być traktowane z pogardą. Przed wybuchem wojny Japończycy oraz żołnierze armii japońskiej byli karmieni opowieściami o bezprawiu i dziczy wśród nikczemnych Chińczyków. Zatem nie jest zaskoczeniem, że mężczyźni, którzy napotkali niespodziewanie zaciekły opór w Szanghaju, będą dawali upust swoim nikczemnym żądzom, kiedy tylko przyjdzie okazja, bez zdawania sobie sprawy ze zła, którego dopuszczają się nie tylko wobec Chińczyków, lecz także wobec swojego honoru narodowego. […] Japońscy politycy konsekwentnie twierdzili, że walczą nie z ludem chińskim, a z chińskim rządem, na czele którego stał gen. Czang Kaj-szek. Nie mogli wybrać jednak skuteczniejszej metody na ośmieszenie swojego stanowiska niż pozwolenie swoim żołnierzom na brutalne zbrodnie przeciwko ludzkości na chińskiej ziemi.
Edwin Haward, The Terrible Record of Nanking (fragm.)
Masakra nankińska zapisała się jako jedna z najciemniejszych kart w historii świata XX wieku. Jednak z różnych powodów tragedia ta pozostała stosunkowo nieznana ogółowi społeczeństwa Zachodu. Uważamy, że publikacja tego tłumaczenia zapewni zachodnim odbiorcom pełniejsze zrozumienie historii tej zbrodni oraz jej następstw.
Książka Historia masakry nankińskiej jest pracą ważną, zasługującą na uwagę. To pierwsze tak obszerne opracowanie na ten temat, stworzone przez grupę chińskich uczonych z Nankinu. Przedstawia pełną historię masakry z perspektywy chińskiej, japońskiej oraz zachodniej: od upadku miasta, przez same akty zbrodni, po wysiłki społeczności międzynarodowej mające na celu ratowanie uchodźców i wreszcie procesy zbrodniarzy wojennych. Co istotne, praca jest w dużej mierze oparta na świeżo opublikowanym zbiorze materiałów źródłowych na temat masakry.
Wstęp.................................................................................................9
Część 1. Masakra nankińska jako poważny akt przemocy
dokonany przez Cesarską Armię Japońską........................................9
Część 2. Potępienie oraz sprawiedliwa ocena zbrodni armii
japońskiej ze strony chińskiej i międzynarodowej opinii
publicznej................................................................................................. 21
Część 3. Błędne stanowisko japońskiej prawicy wobec wojny
chińsko-japońskiej oraz masakry nankińskiej............................... 29
Część 4. Zbieranie materiałów i źródeł historycznych,
wydawanie publikacji oraz badania naukowe na temat
masakry nankińskiej............................................................................. 40
I. Wojna w obronie Nankinu.........................................................57
Rozdział 1.1. Marsz armii japońskiej na Nankin i reakcja
rządu Republiki Chińskiej....................................................................... 57
Część 1. Marsz wojsk japońskich na zachód po zajęciu
Szanghaju.................................................................................................. 57
Część 2. Japońskie ataki powietrzne na Nankin oraz
działania chińskiej obrony przeciwlotniczej.................................. 62
Część 3. Działania podejmowane przez rząd Republiki
Chińskiej w celu obrony Nankinu...................................................... 67
Rozdział 1.2. Zacięte walki na głównych pozycjach oraz
na pozycjach odwodów na obrzeżach miasta................................... 72
Część 1. Walka o pozycje na obrzeżach Nankinu........................... 72
Część 2. Dostosowywanie pozycji wojsk obronnych oraz
nakłanianie przez Japończyków do kapitulacji............................. 80
Część 3. Bitwa w obronie miasta........................................................ 82
Rozdział 1.3. Zdobycie Nankinu przez armię japońską................... 94
Część 1. Japończycy zajmują Nankin................................................. 94
Część 2. Zbrodnie wojenne popełnione w drodze na Nankin..... 106
Część 3. Ataki na brytyjskie i amerykańskie okręty wojenne..... 111
II. Zbrodnia armii japońskiej, która zszokowała Chiny i cały
świat – masakra nankińska.........................................................115
Rozdział 2.1. „Usuwanie” jeńców wojennych oraz
„niszczycielska wojna”........................................................................... 115
Część 1. „Usuwanie” jeńców wojennych podczas bitwy
o miasto................................................................................................... 115
Część 2. Rozkazy dotyczące przeprowadzenia czystek oraz
eliminacja wroga.................................................................................. 122
Rozdział 2.2. Masowe mordy................................................................ 129
Część 1. Masowe mordy nad Jangcy................................................ 129
Część 2. Łapanki w Nankińskiej Strefie Bezpieczeństwa
oraz masowe egzekucje w obrębie miasta i poza nim............... 138
Rozdział 2.3. Egzekucje indywidualne............................................... 160
Część 1. Egzekucje indywidualne w mieście................................. 160
Część 2. Indywidualne egzekucje w Nankińskiej Strefie
Bezpieczeństwa..................................................................................... 167
Część 3. Indywidualne egzekucje na obrzeżach Nankinu......... 172
III. Wielka rzeź i gwałty...............................................................179
Rozdział 3.1. Gwałty żołnierzy armii japońskiej na kobietach
w Nankinie................................................................................................ 179
Część 1. Zbrodnie seksualne armii japońskiej.............................. 179
Część 2. Zbrodnie seksualne armii japońskiej w oczach
obcokrajowców z Zachodu ................................................................ 185
Rozdział 3.2. Patologie związane ze zbrodniami na tle
seksualnym................................................................................................ 193
Część 1. Gwałty zbiorowe................................................................... 193
Część 2. Zmuszanie do czynów kazirodczych i innych
patologicznych zachowań seksualnych.......................................... 199
Część 3. Gwałty ze skutkiem śmiertelnym..................................... 204
Rozdział 3.3. Ianjo – domy publiczne dla japońskich żołnierzy
oraz „kobiety-pocieszycielki” .............................................................. 210
Część 1. Zakładanie nankińskich ianjo – „ośrodków
pocieszenia”........................................................................................... 210
Część 2. Rodzaje nankińskich „ośrodków pocieszenia”............. 213
Część 3. Zarządzanie nankińskimi ośrodkami pocieszenia...... 224
Część 4. Cierpienie pocieszycielek w nankińskich ośrodkach
pocieszenia............................................................................................. 230
IV. Grabieże, podpalenia i zniszczenia dokonane przez
armię japońską.............................................................................239
Rozdział 4.1. Grabieże............................................................................. 239
Część 1. Grabieże własności publicznej i prywatnych
majątków................................................................................................ 239
Część 2. Plądrowanie i zajmowanie własności
zagranicznej........................................................................................... 250
Część 3. Kradzieże zbiorów bibliotecznych i muzealnych........ 261
Rozdział 4.2. Podpalenia i pożary........................................................ 269
Część 1. Podpalenia przeprowadzane na dużą skalę.................. 269
Część 2. Pojedyncze podpalenia i pożary....................................... 274
Część 3. Zorganizowane podpalenia................................................ 277
V. Pomoc humanitarna ze strony Międzynarodowego
Komitetu Nankińskiej Strefy Bezpieczeństwa..........................283
Rozdział 5.1. Powstanie Nankińskiej Strefy Bezpieczeństwa...... 283
Część 1. Obcokrajowcy z Zachodu wspierający ideę
założenia Strefy Bezpieczeństwa..................................................... 283
Część 2. Stanowisko Chin i Japonii wobec Nankińskiej
Strefy Bezpieczeństwa......................................................................... 290
Część 3. Utworzenie Nankińskiej Strefy Bezpieczeństwa.......... 295
Rozdział 5.2. Ochrona uchodźców i pomoc humanitarna
Międzynarodowego Komitetu Nankińskiej Stefy
Bezpieczeństwa........................................................................................ 300
Część 1. Organizacja i zarządzanie Strefą Bezpieczeństwa...... 300
Część 2. Podział ośrodków dla uchodźców oraz relokacja
uchodźców.............................................................................................. 305
Część 3. Pomoc humanitarna dla uchodźców............................... 309
Część 4. Ochrona i ratunek dla uchodźców................................... 314
Rozdział 5.3. Zamknięcie Nankińskiej Strefy Bezpieczeństwa.... 322
Część 1. Deprecjonowanie Międzynarodowego Komitetu
Nankińskiej Strefy Bezpieczeństwa oraz wrogość armii
japońskiej wobec niego....................................................................... 322
Część 2. Rozwiązanie Międzynarodowego Komitetu
oraz zamknięcie Nankińskiej Strefy Bezpieczeństwa................ 332
VI. Reakcje społeczności międzynarodowej na zbrodnie
armii japońskiej w Nankinie.......................................................343
Rozdział 6.1. Reakcja Stanów Zjednoczonych.................................. 343
Część 1. Relacje mediów...................................................................... 343
Część 2. Oficjalne reakcje.................................................................... 346
Rozdział 6.2. Reakcja Niemiec.............................................................. 352
Część 1. Oficjalna reakcja................................................................... 352
Część 2. Zmiana stanowiska rządu niemieckiego........................ 358
Rozdział 6.3. Reakcja Wielkiej Brytanii............................................. 362
Część 1. Relacje mediów...................................................................... 362
Część 2. Reakcje władz........................................................................ 368
VII. Powojenne procesy sądowe..................................................373
Rozdział 7.1. Procesy nankińskie......................................................... 373
Część 1. Postępowanie i procedury rządu Republiki Chińskiej
w osądzaniu japońskich zbrodniarzy wojennych....................... 373
Część 2. Wnioskowanie o rozpoczęcie procesów sądowych
przeciwko zbrodniarzom wojennym z czasów masakry
nankińskiej............................................................................................. 379
Część 3. Procesy oraz wyroki Trybunału....................................... 383
Rozdział 7.2. Procesy tokijskie.............................................................. 401
Część 1. Utworzenie Międzynarodowego Trybunału
Wojskowego dla Dalekiego Wschodu.............................................. 401
Część 2. Zbieranie materiałów dowodowych................................ 406
Część 3. Przesłuchania w sprawie masakry nankińskiej........... 417
Część 4. Matsui Iwane uznany za winnego.................................... 420
Część 5. Wyrok Trybunału................................................................. 435
Indeks............................................................................................445