Jest to podręcznik akademicki z elementami syntezy, obejmujący problematykę teoretyczną i praktyczną cywilizacji i relacji między nimi w ciągu dziejów. Obejmuje dzieje do końca XX wieku i kładzie zdecydowanie większy nacisk na zjawiska cywilizacji współczesnych (ostatnie 200 lat) niż na opowieść o cywilizacjach epok najdawniejszych. Nie jest to zatem książka do nauki o cywilizacji ani też próba syntezy dziejów. Świat ludzki nie jest w niej traktowany jako całość cywilizacyjna, ani obecnie, ani też w przeszłości.
Na szczególne podkreślenie zasługuje wyraźnie widoczny w koncepcji podręcznika zamiar zaznaczenia wzajemnych relacji między poszczególnymi kręgami cywilizacyjno-kulturowymi, których najważniejszym przejawem był kolonializm stanowiący niewątpliwie punkt kulminacyjny w procesie zyskiwania dominacji przez model technicznej cywilizacji rozwoju nad innymi propozycjami cywilizacyjnymi.