Ambicja Xi Jinpinga wobec Chin jest fascynująca, ale w ostateczności może okazać się anachronizmem. Pod względem politycznym usiłuje odtworzyć zmilitaryzowaną partię-państwo jako skutecznego budowniczego suwerenności narodowej. Pod względem gospodarczym usiłuje rozwijać Chiny odgórnie zamiast tworzyć indywidualistyczne i innowacyjne społeczeństwo oparte na zrównoważonych instytucjach działających na podstawie zasad legitymizacji. W polityce zagranicznej dąży do opartej na sile polityki sąsiedzkiej, w której Chiny podporządkowują sobie małe kraje w swojej strefie wpływów, oraz do ustalenia relacji „wielkiej potęgi” ze Stanami Zjednoczonymi i Rosją. Krótko mówiąc, wygląda na to, że Xi chce połączyć XIX-wieczną geopolitykę z XX-wieczną leninowską polityką, aby zdobyć przewagę w zglobalizowanym świecie XXI wieku.
Oto wspaniała synteza i błyskotliwa analiza chińskiej polityki, z prowokującą do myślenia częścią dotyczącą przyszłości. Jean-Pierre Cabestan, autor Polityki zagranicznej Chin, Hong Kong Baptist University
W historii narodu bywają punkty przełomowe. W swej przenikliwej i celnej książce, François Godement – wybitny europejski ekspert do spraw Chin – skupia się na krótkim, trzyletnim okresie, w którym Chiny zaczynają prezentować twardsze podejście zarówno do spraw wewnętrznych, jak i międzynarodowych. Jego analiza pozwala zrozumieć tę „nową normę” i stanowi trzeźwe spojrzenie na perspektywę dalszych rządów Xi Jinpinga.
David Shambaugh, The George Washington University, The Brookings Institution
François Godement – jeden z najwybitniejszych znawców współczesnych Chin, profesor paryskiego Instytutu Nauk Politycznych, były dyrektor azjatyckiego programu European Council on Foreign Relations, twórca Asia Center IFRI, redaktor naczelny kwartalnika „China Analysis”.
Książkę wydano dzięki dofinansowaniu Institut Français w ramach programów wsparcia wydawniczego.
Cet ouvrage a bénéficié du soutien des Programmes d'aide à la publication de l'Institut français.
Wprowadzenie 11
Udane małżeństwo 11
Bezwzględna transformacja 13
Stracona dekada 15
Chiny na rozdrożu 17
Reforma wbrew samej sobie? 18
Rozdział 1
Wewnątrz chongqińskiego pieca 21
Przyjacielska rada 22
Policjant-kowboj 23
Błyskotliwy, energiczny człowiek 24
Wendetta na szczycie 27
Duch maoizmu? 29
Tajemnica Bo Xilaia 30
Polityczny punkt zwrotny 32
Odroczony koniec sprawy Bo 33
Rozdział 2
Bogaty kraj, biedni ludzie 37
Wybuchowy wzrost 38
Siła robocza, niewyczerpane zasoby 40
Szaleństwo inwestycyjne 41
Dochody osobiste – wyścig w dół 43
Najważniejszy rynek towarów luksusowych 44
Rozłam społeczny – przepaść 46
Największy transfer własności w historii 48
Rządy lokalne i finanse – fatalna kombinacja 52
„Nowa Lewica” i społeczne nierówności 53
Reforma – jaką cenę zapłaci partia? 54
Rozdział 3
Oddzielne światy 56
Spektakularny sukces 56
Wątpliwości opinii publicznej 57
Daleko od centrum – domyślna liberalizacja 60
Teatr cieni 62
Kolektywne przywództwo – zasada przezorności 64
Koniec „walki dwóch linii” 65
„Czarna skrzynka” 67
Rozdział 4
Przekraczanie rzeki albo
nieprawdopodobna transformacja polityczna 69
Preferowanie stabilności 70
Liczne konflikty, mało przemocy 71
Moralne przebudzenie społeczeństwa 73
Kara śmierci – nieporozumienie 75
Nietykalność najwyższych władz 78
Konstruowanie sloganu 81
Odwracalność – broń partii 83
Pozbywanie się rewolucyjnych kłamstw 86
Rozdział 5
Chiny SA, gospodarka hybrydowa 90
Odbudowanie silnego państwa 91
Chińscy giganci przemysłowi 92
Wychuchane przedsiębiorstwa państwowe 93
Polityczny ekosystem 95
Dziedzictwo maoizmu 97
Etatyzm czy gospodarka mieszana? 99
Chongqing versus Guangdong: zachodnie Chiny versus Zachód 103
Wzrost niezrównoważony 107
Ucieczka z pułapki sukcesu 109
Rozdział 6
Reformy bez wyborów 112
Wen Jiabao i reformy polityczne 113
Przeciwko maoistowskiej regresji 115
Tajemnica tandemu Hu–Wen 117
Niejednoznaczność – recepta na przetrwanie 119
Państwo zasad, ale brak podziału władz 121
W Chinach wybory są niemożliwe 124
Prawo bez wyborów 125
Modele Singapuru i Hongkongu 126
W kierunku rządów prawa? 128
Oddzielić sądownictwo od partii 129
Rozdział 7
Wukan, czyli możliwość wyborów 132
Wukan, medialna błyskawica 133
Śpiąca piękność: Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych 135
Emeryci u sterów 138
Reformowanie partii, kontrolowanie kraju 141
Koniec chińskiej rewolucji 142
Rozwój reform na północy 144
Podsumowanie odgórnych reform 146
Rozdział 8
Rok 2009 – punkt zwrotny 148
Pokaz militarnej potęgi 149
Narastające konflikty terytorialne 149
Odwrót taktyczny czy strategiczny? 151
Północnokoreańskie zwierciadło 154
Pekin zatapia swoją dyplomację 156
Obama zmienia politykę wobec Chin 157
Wyjaśnienie punktu zwrotnego
w polityce zagranicznej 160
Hipoteza biurokratycznej fragmentaryzacji 161
Umykająca armia? 163
Hipoteza militarnego lobby 164
Rozdział 9
Nacjonalizm – alibi dla realizmu wielkiej potęgi 167
Zagranica, źródło ciekawości 168
Media, internet i formowanie opinii publicznej 169
Frustracja społeczna i nacjonalizm 171
Cenzura zachodnich mediów 173
Stosunki chińsko-japońskie: studium przypadku 175
Japonia – wyzwania polityki krajowej 177
Edukacja patriotyczna 178
Rola opinii publicznej w polityce zagranicznej 181
Rozdział 10
Błędna ocena strategii 184
Chińsko-amerykańskie starcie 185
Lis wraca do kurnika 187
Chwila ciszy w społeczeństwie 189
Ekonomiczna integracja – przeciwwaga 191
Błędna ocena strategii 193
Ponowne odkrywanie strategicznego dziedzictwa Chin 196
Rozdział 11
Integracja czy suwerenność – dyskusja o strategii 199
Historyczny precedens japoński 200
Pokusa sfery wpływów 203
Integracja czy adaptacja? 206
Powrót do historii, ale jak daleko? 208
Budowanie narodu i roszczenia terytorialne 211
Dwa bieguny chińskiej strategii 212
Wojowniczość trzymana na uwięzi 216
Chłonność chińskich instytucji i społeczeństwa 218
Strategiczny dualizm pozwala na odwracalność 221
Demokracja jest częścią rywalizacji 224
Zakończenie
Xi Jinping resetuje Chiny 229
Jak Xi przejął kontrolę nad Chinami 232
Styl Xi 235
Zamrożenie polityki i reformowanie gospodarki? 238
Twardsza, bardziej racjonalna polityka zagraniczna i obronna 243
Chiński Andropow? 247
Polski
Bestseller
